Hero image

Wystawa czasowa – Dziś sa moje urodziny – astronom Maria Kunic, Cunitz, Cunitia.

Łaskawa Urania, czyli Maria Cunitia i adaptacja Tablic rudolfińskich.


Przed Muzeum Dawnego Kupiectwa w Świdnicy stoi pomnik – ławeczka z postacią kobiecą spoglądającą w niebo. W jednej ręce trzyma ona kulę symbolizującą sferę niebieską, zaś drugą opiera o księgę zatytułowaną URANIA PROPITIA (Urania Łaskawa). To Maria Cunitia, mieszkanka Świdnicy, siedemnastowieczna uczona zajmująca poczesne miejsce wśród astronomów tamtego czasu.
Nie tylko obserwowała niebo, ale także opanowała arkana astronomii matematycznej. Opracowała tablice pozwalające obliczać położenia na niebie Słońca, Księżyca i planet. W tym czasie uczeni używali Tablic rudolfińskich Johannesa Keplera, bardzo dokładnych, ale wymagających żmudnych i czasochłonnych rachunków. Użycie tablic Marii Cunitii pozwalało na zaoszczędzenie czasu przy obliczeniach, co było istotne, gdy należało ręcznie obliczyć położenia dla wielu ciał w różnych epokach.
Należy wyrazić uznanie dla Muzeum Dawnego Kupiectwa w Świdnicy za wydanie tłumaczenia artykułu Noela Swierdlowa poświęconego znamienitej mieszkance tego miasta. Amerykanin prof. Swierdlow był wybitnym znawcą historii astronomii od czasów babilońskich po wiek XVII. Tłumaczenie wykonał polski historyk astronomii prof. Jarosław Włodarczyk, który nie tylko jest uznanym badaczem, ale także popularyzuje astronomię, za co został nagrodzony Medalem im. Włodzimierza Zonna. Wydawnictwo ładnie się prezentuje dzięki przemyślanej redakcji i opracowaniu graficznemu dr. Radosława Skowrona.
Łaskawa Urania, czyli Maria Cunitia i adaptacja Tablic rudolfińskich jest wydawnictwem, które przypomni jedną z nielicznych w XVII wieku kobiet uczonych, autorkę ważnego dzieła, o którym prof. Swerdlow napisał, że jest to najdawniejsza praca, jaka dotrwała do naszych czasów, której autorką jest kobieta i która reprezentuje najwyższy poziom prac naukowych w swej epoce, albowiem w pokoleniu po Keplerze nikt inny nie osiągnął takiej biegłości w astronomii matematycznej, przez co Cunitz i jej tablice wciąż są bardzo interesujące i ważne dla historii nauki.
Dla jednych lektura artykułu prof. Swerdlowa będzie źródłem informacji o niezwykłej uczonej, dla innych, których wzory nie odstraszą, może być przygodą w poznaniu metod, którymi posługiwali się astronomowie w XVII w., aby policzyć położenia ciał niebieskich.

dr Jadwiga Biała
Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne, Olsztyn

Publikacja Łaskawa Urania, czyli Maria Cunitia i adaptacja Tablic rudolfińskich” będzie dostępna w sprzedaży w sklepiku muzealnym od soboty 28.05.2022 roku.Cena – 30 zł.

  • Godziny otwarcia

    MAJ - WRZESIEŃ

    wtorek - piątek:

    10.00 - 17.00

    sobota - niedziela:

    11.00 - 17.00

    PAŹDZIERNIK - KWIECIEŃ

    wtorek - piątek:

    10.00 - 16.00

    sobota - niedziela:

    11.00 - 17.00

    Zalecamy rozpoczęcie zwiedzania minimum na pół godziny przed zamknięciem Muzeum

    Ceny biletów

    normalne

    10,-zł

    ulgowe i wycieczkowe

    6,-zł

    oprowadzanie wycieczek

    50,-zł

    lekcje muzealne

    50,-zł

    W piątek wstęp bezpłatny