„Via regia. 800 lat na wspólnej drodze” III Saksońska Wystawa Krajowa Kaisertrutz, Goerlitz 21.05. – 31.10.2011

21 maja b.r. w teatrze miejskim w Goerlitz została uroczyście otwarta wystawa „Via regia” przygotowana przez Państwowe Zbiory Sztuki w Dreźnie na zlecenie Wolnego Państwa Saksonii. W ceremonii otwarcia wziął udział Władysław Bartoszewski.
Wśród eksponatów pochodzących z muzeów niemieckich, czeskich i polskich znalazły się obiekty z Muzeum Dawnego Kupiectwa. Można je podziwiać na aranżacji metrologicznej, gdzie pokazano dawne miary.
Via regia – droga królewska to najdłuższy szlak lądowy pomiędzy wschodem a zachodem Europy, od Santiago de Compostela w Hiszpanii po Kijów na Ukrainie o długości 4500 km, po którym od ponad 2000 lat przemieszczają się ludzie, towary i idee. Po raz pierwszy, jako „strata regia” pojawiła się w dokumencie z 1252 r. miśnieńskiego margrabiego Henryka III. Zwana jest także drogą św. Jakuba, ponieważ była szlakiem pielgrzymkowym do Composteli. Współcześnie ta droga funkcjonuje jako korytarz drogowy C III.
Celem twórców wystawy jest ponowne ożywienie historycznej idei via regia. Zrealizowana konsekwentnie koncepcja wystawy została pokazana w barbakanie Kaisertrutz, będącym siedzibą Muzeum Historii Kultury Goerlitz. Pięciu poziomom barbakanu przyporządkowano płaszczyzny tworzące organizm wystawy. Fundament (podziemie), gdzie pokazano znaleziska archeologiczne, świadczące o wielowiekowym funkcjonowaniu drogi, na której przebiegu powstawały od poł. XIII w. miasta na prawie niemieckim (oryginał Sachsenspiegel). Droga (parter), gdzie następuje interaktywne zorientowanie geograficzne na podstawie historycznych i współczesnych map. Rynek (1. piętro) – serce wystawy, pokazujące przepływ towarów i usług na drodze zwanej także Wysoką. Obok dokumentów, stwierdzających opiekę króla nad szlakiem, wyznaczających przymus drożny, prawa skupu i składu na określone towary, pokazano wyroby rzemieślnicze miast szlaku: sukiennicze, konwisarskie, szewskie. Zaznaczono także prawne regulacje obrotem towarowym poprzez cło i legalne miary. Ludzie (2 piętro) – kto podróżował szlakiem? Przede wszystkim kupcy i handlarze, co wskazano poprzez wybrane biografie kupców z Wrocławia i Lipska. Szlakiem przemieszczali się także królowie, generałowie, medycy, studenci, pielgrzymi, czeladnicy i kuglarze. Ostania część wystawy to Idee (3. piętro), która pokazuje ekumeniczną rolę szlaku w rozprzestrzenianiu się wszelkich idei, zarówno religijnych, politycznych, jak i prądów naukowych oraz kulturalnych.
W ramach tego projektu wszystkie miasta via regia odwiedził Viamobil, promując wystawę. Ponadto w pozostałych muzeach w Goerlitz powstały wystawy towarzyszące. W Muzeum Przyrodniczym im. Senckenberga przygotowano bardzo ciekawą wystawę „Via regia – szlak gatunków”, ukazującą przepływ poprzez via regia wielu gatunków roślin i zwierząt. W Muzeum Śląskim w Goerlitz, przy współpracy z Muzeum Łużyckim w Zgorzelcu przygotowano ekspozycję „Ludzkie drogi w nieznane” o migracjach współczesnej ludności Goerlitz i Zgorzelca. Wystawa ”Via regia” posiada bardzo bogaty program skierowany do dzieci i młodzieży w ramach edukacji transgranicznej Niemiec, Czech i Polski. Na ten temat można się więcej dowiedzieć ze strony: